Stijn en Ellen reizen veel met hun kinderen

Stijn en Ellen uit Nijmegen reizen veel met hun jonge kinderen naar verre bestemmingen. Teun en Tessel zagen in hun eerste levensjaren al wat van Zuid-Afrika, Cuba, IJsland, Japan en Canada. Welke levenslessen willen Stijn en Ellen hun kinderen meegeven?

Voor de Gelderlander interviewde ik Stijn en Ellen in 2016 over de levenslessen die ze hun kinderen willen meegeven. Ellen: ‘De dunne rijstpapieren wandjes in Japan zijn best een risico als je reist met jonge kinderen, maar je kunt het ook zien als de ultieme kans om je kinderen bij te brengen dat de spullen van anderen kostbaar zijn en dat je ze niet kapot mag maken.’

De Familie in 216

  • Ellen Wissink (42) is arbeidshygiënist bij AAJ advies en hobbyfotograaf.
  • Stijn van Langen (45) werkt als manager bij Essent.
  • Teun (7) zit in groep 3 en Tessel (3) gaat na de zomervakantie naar school.

1. Verwonder je over de wereld

Ellen: “Voordat we kinderen kregen reisden we al veel. Een jaar door Australië, Nieuw Zeeland en Zuid-Oost Azië en een half jaar door Zuid-Amerika. We vinden het heerlijk om mensen te ontmoeten en ons te verwonderen over nieuwe plekken. Toen de kinderen kwamen was het vanzelfsprekend dat het reizen door zou gaan, al zijn de tripjes nu minder lang en worden ze beter voorbereid.”

Stijn: “Voordat Ellen zwanger werd heb ik haar één plechtige belofte moeten doen: nooit een Landall of Centerparcs huisje met de kids.”

Ellen: “Zo’n park geeft mij zo’n verstikkend gevoel, alsof ik op slot zit achter die slagboom. Alles ligt vast en alle spontaniteit en creativiteit ebt weg.”

Stijn: “We blijven het avontuur opzoeken. Toen Teun nog geen jaar oud was reiden we met een camper door Zuid-Amerika. Later door onder andere Zuid-Afrika en Cuba. Ook na Tessels komst in 2012 bleven we reizen, naar IJsland, Japan, Noorwegen en Canada bijvoorbeeld. In totaal zijn we zo’n zes tot zeven weken per jaar weg. Twee schoolvakanties en dan vaak nog een peer keer per jaar een weekendje.”

Ellen: “Onze verwondering werkt aanstekelijk. Toen Tessel 3 was reden we ergens in Noorwegen met de auto een hoek om toen ze ineens enthousiast riep: ‘Kijk, een uitzicht!’ Heerlijk, zo zijn wij ook.”

2. Alles is fascinerend als je je erin verdiept

Ellen: “Voor elke reis of vakantie kijken we samen met de kinderen waar een land ligt op de kaart, welke taal de mensen er spreken en wat ze er eten en drinken. We oefenen woordjes in die taal of koken een lokaal gerecht. Zo bereiden we hen voor op wat komen gaat en leren we ze dat het leuk is om je ergens in te verdiepen.”

Stijn: “Ik las onlangs een citaat van Bill Bryson waar ik mezelf in herken. Hij zei: ‘Alles is fascinerend, als je je er maar in verdiept.’ Dat geloof ik ook.”

Ellen: “Stijn en ik zijn allebei heel nieuwsgierig. Er ligt altijd een Ipad op tafel bij ons, als iemand een vraag heeft gaan we meteen op zoek naar het antwoord. Dat gebeurt bijna dagelijks. We hebben ook allebei veel hobby’s. Ik fotografeer en Stijn is de laatste tijd veel met koken bezig, in het bijzonder met het fermenteren van eten.”

Stijn: “Teun ziet dat en pikt dat op, hij wil helpen en meedenken. Toen hij een kookprogramma op televisie voorbij zag komen zei hij: ‘Laten we dat kijken, misschien vertellen ze iets over fermenteren.’”

Ellen: “We vinden het leuk om nieuwe dingen uit te proberen en dat zie ik terug bij de kinderen. Teun eet bijvoorbeeld bijna alles, van zalm tot inktvis en zeewier. Hij heeft zelfs een keer gefermenteerde haai geprobeerd. ‘Lekker stukje vis’, zei hij. Oesters vind hij ook heerlijk, op reis bestelde hij er een keer tien.”

Teun: “Ik vind ze lekker glibberig en zout.”

Stijn: “Op weg naar IJsland in 2014 complimenteerde Teun de stewardess met haar kookkunsten.”

3. Respecteer andermans waarden en normen

Ellen: “Onze kinderen krijgen veel vrijheid maar ze mogen zeker niet alles. Ik denk zelfs dat wij strenger zijn dan andere ouders. De grondregels zijn: niet schreeuwen, geen ruzie maken en als je iets wilt dan vraag je dat netjes.”

Teun: “Ik vind ze meestal niet heel streng.”

Ellen: “Tijdens het reizen worden normen en waarden als het ware uitvergroot. We logeren bijvoorbeeld vaak via AirBNB bij andere mensen thuis. Dat betekent dat je altijd omringd bent door de spullen van een ander. Dat kun je zien als een risico – vooral met de dunne rijstpapieren wandjes in Japan is dat af en toe best spannend. Maar het is ook de ultieme kans om je kinderen bij te brengen dat de spullen van anderen kostbaar zijn en dat je ze onder geen beding kapot mag maken.”

Stijn: “In Japan gelden sowieso andere normen en waarden dan thuis, het is daar bijvoorbeeld heel ongebruikelijk om te rennen of te schreeuwen. Dat weten de kinderen, want dat hebben we van te voren samen met hen opgezocht. Ook in een vliegtuig en restaurant gelden normen en waarden meer dan thuis. De kinderen mogen daar van ons niet rennen, schreeuwen of op de ipad spelen met het geluid hard aan. Omdat de regels duidelijk zijn, gaan lange vluchten vaak goed.”

Teun: “Ik vind vliegen altijd heel leuk. Je mag er slapen, krijgt lekker eten en kunt heel mooi naar beneden kijken.”

Ellen: “Natuurlijk zijn er minder fijne momenten. Als Teun moet overgeven in het vliegtuig of Tessel tijdens het opstijgen spontaan alles onderplast denk je wel even: waar ben ik aan begonnen. Maar dat zijn uitzonderingen.”

4. Ervaringen zijn belangrijker dan spullen

Ellen: “We kunnen niet op deze manier leven en ook in een mooi huis wonen met dure gadgets en twee auto’s voor de deur. Dat is ook helemaal niet wat we willen. Ervaringen opdoen vinden we veel belangrijker, ook als we in Nederland zijn. We gaan liever een dag met de kinderen op stap dan dat we nieuwe schoenen of kleren kopen.

Stijn: “Die hang naar materialisme hebben we allebei nooit gehad. Een nieuwe auto heeft voor ons geen meerwaarde. Een nieuwe ervaring wel.”

Ellen: “Daar wordt je een completer mens van. Ik verheug me er nu al weer op om nieuwe dingen te zien of me ergens over te verwonderen. Daar worden wij gelukkig van. Het zou een enorme verarming zijn om een dure Prius voor de deur te hebben staan maar minder te ondernemen.”

5. Iedereen is anders

Ellen: “Stijn en ik zijn heel verschillend, dat maakt ons een sterk team. Natuurlijk clasht dat wel eens in een slechte bui, want onbegrip ligt op de loer. We kunnen ons soms enorm irriteren aan hoe de ander iets doet. Dan staat de keuken ineens vol met bakjes gefermenteerd eten en is het een grote puinhoop.”

Stijn: “Of we zijn op pad en Ellen neemt uitgebreid de tijd om een foto te maken, terwijl de kinderen en ik door willen lopen.”

Ellen: “Achteraf kunnen we daar dan wel om lachen, ook omdat we het mooi vinden om te zien dat de ander zo met zijn passie bezig is.”

Stijn: “De kinderen zijn ook heel verschillend. Teun is nogal bedachtzaam en Tessel is juist heel direct. Dat mag. Ze mogen van ons zijn wie ze zijn, we willen ze niet vormen.”

Dit artikel verscheen in 2016 in De Gelderlander

Stijn en Ellen reizen met kinderen

Een kast van een huis met een zolder vol spullen en een dure bak voor de deur? Nope, dat is anno 2016 niet waar we allemaal naar streven. Steeds meer Nederlanders willen minder, kleiner en eenvoudiger. De tiny house movement groeit met de dag. Waarom willen zoveel mensen in zo’n klein huisje wonen?

Trots stapt Marjolein Jonker (40) uit Langedijk haar toekomstige nieuwe huisje binnen. ‘Hier komt de keuken’, zegt ze. Ze hoeft geen stap te zetten om ook de plek van de zithoek, het houtkacheltje, de slaaploft en de badkamer met zitbad aan te wijzen. Het huis is namelijk maar twintig vierkante meter groot.

Marjolein was opslag verliefd toen ze een paar jaar geleden voor het eerst foto’s van tiny houses tegenkwam op Amerikaanse blogs. Nu laat ze door timmerman Dimka Wentzel zo’n klein zelfvoorzienend huis op wielen voor zichzelf bouwen. Na Amerika begint nu ook in Nederland de bouw van zulke huisjes op gang te komen. Ze worden gebouwd door individuen zoals Marjolein, maar ook door productiebedrijven zoals Mill Home, dat vorig jaar als dochterbedrijf van deurpanelenfabrikant Mill Panel werd opgericht. Directeur Rob Besemer (57) uit Cuijk: ‘Eind maart waren onze eerste twee huisjes af. Gemeentes, woningbouwcoöperaties, bouwbedrijven en architecten reageerden daar heel enthousiast op tijdens een bouwbeurs in Amsterdam.’

De mobiele minihuisjes zijn zo populair dat verschillende gemeentes zich nu buigen over mogelijkheden voor standplaatsen. Op een informatieavond in Alkmaar kwamen meer dan 200 geïnteresseerden af en de community Tiny House Nederland op Facebook heeft bijna 8000 volgers. Waar komt die enorme interesse in miniwoningen ineens vandaan? Rob Besemer heeft wel een idee. ‘Vroeger ging je trouwen, kocht je een huis en de rest van je leven betaalde je je hypotheek af. Aan het einde van de rit zat je gebeiteld. Dat is nu niet meer zo. Vaste contracten zijn schaars, de huizenmarkt wankelt, het aantal alleenstaanden groeit en het milieu wordt bedreigd. We zijn toe aan iets nieuws.’

Vrijheid
‘Ik wil niet 30 jaar vast zitten aan een hypotheek’, zegt freelance ontwerper Auke de Vor (26). Hij ontwerpt de tiny houses van Mill Home en wil zelf met zijn vriendin Jildou Doornenbal in zo’n huisje gaan wonen. Voor starters zoals hen zijn de kleine huisjes een uitkomst. Auke: ‘Het zijn niet zozeer de huisjes zelf waar ik verliefd op ben geworden, maar de lifestyle die ze faciliteren. Als ik om me heen kijk zie ik veel mensen die van maandag tot en met vrijdag druk zijn. Ze werken hard om hun hypotheek of huur te kunnen betalen maar hebben bijna geen tijd om van hun huis te genieten. Dat wil ik niet. En ik hoor leeftijdsgenoten zich ook afvragen of het niet anders kan. Dat kan: een tiny house kost gemiddeld 30.000 euro, het energieverbruik is laag en aan inrichting en onderhoud ben je ook weinig kwijt. Het geld en de tijd die ik zo bespaar, besteed ik liever aan vrienden, familie, reizen of muziek maken. Aan leven dus.’

Auke en Jildou zijn niet de enige. ‘Millennials vinden ervaringen belangrijker dan bezittingen’, schreef The Advertising Research Foundation begin 2015 naar aanleiding van het onderzoek The Pursuit of Happiness (2014). Daarin wordt onderzocht wat millennials (geboren tussen 1980 en 2000) wereldwijd belangrijk vinden. ‘Geluk betekent voor millennials dat ze alles uit hun leven halen, een doel voor ogen hebben en betekenisvolle ervaringen beleven’ schrijven de onderzoekers. ‘Twintigers en dertigers van nu worden niet gevormd door hun bezit’, schreef ook de Washington Post vorig jaar in een artikel over de minimalisme-trend. ‘Veel millennials die opgroeiden in de verzamel-ze-allemaal-cultuur kiezen nu voor een simpel leven met minder spullen in kleine ruimtes in de binnenstad. Ze zijn niet geïnteresseerd in het vullen van schappen, ze geven hun geld liever uit aan ervaringen.’

Te groot  
Niet alleen twintigers en dertigers hebben die behoefte, ook Marjolein van 40 herkent zich erin. Maar dat is niet de enige reden dat ze voor een tiny house kiest. ‘Wat moet ik in mijn eentje met een groot huis?’, vraagt ze zich als single af. ‘Het eengezinshuis waar ik nu woon is al veel te groot voor mij alleen. Een kamer die leeg staat gebruik ik bijvoorbeeld alleen maar om de was op te vouwen. Zonde toch? Bovendien is dit de enige manier waarop ik in mijn eentje een huis kan kopen.’

Het aantal alleenwonenden stijgt in Nederland en zal de komende jaren blijven stijgen volgens het CBS. Jongeren gaan eerst op zichzelf wonen voordat ze gaan samenwonen, het aantal echtscheidingen neemt toe en Nederland vergrijst. ‘Singles en gepensioneerden behoren dus ook tot onze doelgroep’, vertelt Rob Besemer. Zelf ziet hij zo’n huisje later ook wel zitten. ‘Ik ben nu 57 en vind groot wonen nog wel fijn. Ik heb een hele zolder vol met spullen waar ik nog geen afscheid van wil nemen. Maar als ik straks gepensioneerd ben en geen zin meer heb in al het onderhoud dat bij een groot huis met tuin hoort, dan ga ik misschien liever in zo’n klein huisje wonen aan het park, waar het gras voor me gemaaid wordt. Het kan trouwens ook een uitweg zijn om eerder met pensioen te gaan.’

Minder is fijn 
Genoeg praktische reden om voor zo’n klein huisje te kiezen dus. Maar het is meer dan dat. ‘Eenvoudig wonen met weinig spullen is gewoon heerlijk’, vindt Marjolein. ‘Het geeft rust en ruimte. Niet alleen in je huis maar ook in je hoofd. Het zorgt voor minder stress en meer overzicht, iets waar volgens mij veel mensen behoefte aan hebben in deze tijd van overvloed.’ Dat wil niet zeggen dat Marjoleins huisje een sober hok zonder inhoud wordt. ‘Ik houd van mooie spullen net als de meeste mensen, het hoeft alleen niet véél te zijn. Juist omdat ik weinig kwijt kan, sta ik bewuster stil bij wat ik koop. Zo heb ik speciaal voor mijn tiny house een prachtige Bruynzeel keuken laten ontwerpen en op de gevel komt heel mooi thermisch gemodificeerd hout van ModiWood. Ik ben straks omgeven door spullen en materialen waar ik helemaal verliefd op ben en daar word ik elke dag weer blij van.’

Ook bij Mill Home staan luxe en comfort voorop. ’Een tiny house is geen kunststof hok zoals een caravan, het is een luxe huisje van kwalitatief hoogwaardig materiaal. Dat verschil proef je in alles. De luxueuze badkamer geeft bijvoorbeeld een heel andere beleving dan het chemisch toilet in een camper of caravan. Alles wat er in zit is high tech zodat je in hoge kwaliteit kunt leven, maar dan met minder. Dat is ook nog eens goed voor de natuur’, vertelt Rob.

Dat laatste is voor velen ook een belangrijke reden om te minderen. Marjolein: ‘We zijn toch gewoon het milieu aan het verprutsen met z’n allen? We kunnen niet meer eindeloos consumeren, we moeten het gewoon anders gaan doen. Klein wonen is daar een goed voorbeeld van. Mijn huisje is goed geïsoleerd en voorzien van zonnepanelen en andere duurzame energie-oplossingen. Daardoor is het helemaal zelfvoorzienend, alleen voor water moet ik nu nog een slang aansluiten. Als ik straks ergens een paar jaar sta wil ik regenwater gaan opvangen en zuiveren. Maar nu eerst mijn huisje afmaken en hopen dat er snel mooie standplaatsen beschikbaar komen.’

Volg het avontuur van Marjolein op www.marjoleininhetklein.com.

Minder huis, meer leven. Dat is de kern van de tiny house movement die na Amerika nu ook in Nederland steeds meer aanhangers krijgt. Marjolein Jonker uit Langedijk is één van de eerste in Nederland die in zo’n huisje gaat wonen. Ik mocht haar interviewen voor de Betuwe editie van de Gelderlander, omdat haar huisje in Bemmel gebouwd wordt door de Velpse timmerman Dimka Wentzel.

tinyhousebemmel.compressed

 

Nadat jarenlang alles groter, beter en luxer moest, lijken we nu behoefte te krijgen aan rust en overzicht. In plaats van luxe en status kiezen we voor minder, kleiner en eenvoudiger. Het zijn vooral millennials die dit idee van ‘travelling light’ als levensstijl omarmen, op alle gebieden van mode tot reizen en van huizen tot technologie. Ervaringen zijn belangrijker dan spullen – telefoons daargelaten.

Download (PDF, 211KB)

 

Voor Cosmo ging ik de uitdaging aan om mijn toxic spending habits te verruilen voor gezonde gewoontes tijdens een financiële detox. Nee, ik ging niet aan de sapkuur, ik ging op spending dieet. Een dieet dat draait om aankomen: niet ik maar mijn spaarvarken moest hier zo rond als een tonnetje van worden.

Download (PDF, 9.47MB)

Wij van generatie Y – geboren tussen 1980 en 2000 – kiezen bewust wie we willen zijn en wat we willen doen. Het leven overkomt ons niet, wij richten het zelf in. Lifestyle Design, heet die trend. Klinkt mooi. Maar het is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe design je je eigen leven?

Download (PDF, 3.71MB)

Altijd op reis, werken onder palmbomen en leven zonder wekker. Het kan. Als digitale nomade verdien je je euro’s online en kun je gaan en staan waar je wilt. De ene week in Peru, de volgende maand in Thailand en daarna een tijdje naar Colombia. Hoe word je zo’n reizende ondernemer?

Download (PDF, 3.73MB)

Liefde is… grenzeloos, onvoorwaardelijk en loslaten. Deze drie vrouwen ondervonden dat aan den lijve met de liefde van hun leven. Toen Mardi Puts haar ex losliet, kwam ze er achter dat ze als vrienden wél heel goed bij elkaar passen. Ze zijn zelfs buren en komen regelmatig bij elkaar over de vloer. De Engelse vriend van Nikki de Jong werkt als freelance chef-kok over de hele wereld, ze ziet hem soms weken niet. Hij leerde haar relaxter in het leven te staan. Bij de vriend van Dieuwertje Gijsbers werd twee jaar geleden een agressieve hersentumor ontdekt. In december is Tim overleden. Dieuwertje en Tim leefden met de dag, wetend dat ze niet samen oud zouden worden.

alles_is_liefde_01

alles_is_liefde_02

Is een reizend bestaan alleen weggelegd voor webdesigners en tekstschrijvers? Volgens Jurgen Dhaese, Tom Sman en Diana Vermeij niet. Iedereen kan digitale nomade worden, als je het maar graag genoeg wilt. Jurgen: “Mensen zeggen vaak tegen mij: ‘Wat een mazzel heb jij dat je dit met je werk kan doen’. Maar zo is het niet. Ik heb deze situatie zelf gecreëerd.” Lees verder op Werkenvanuithetbuitenland.

iedereen

Als Hester de Vries (35) te lang op één plek blijft, gaat het kriebelen. Ze reisde de afgelopen jaren met haar vriend Teun door India, Nepal, Myanmar en Thailand en wil de komende jaren naar Zuid-Amerika, Japan, Canada en Alaska. Ze is niet op vakantie of op reis, dit is haar leven. Ze is een digitale nomade: een locatieonafhankelijke ondernemer die telkens een aantal maanden op een plek blijft. Een levensstijl waar steeds meer Nederlanders voor kiezen. Maar Hester is niet alleen digitale nomade, sinds anderhalf jaar is ze ook moeder van een zoontje, Frits.

Hoe is het om reizend een kind op te voeden? Wat heeft deze levensstijl voor effect op Frits? Waar gaat hij over een paar jaar naar school? En gaat het gezin nog ooit naar huis? Dat lees je in mijn interview met Hester.

Download (PDF, 528KB)

  

 

Digitale nomaden reizen vaak alleen of in koppels. Maar een mens heeft vrienden nodig en een ondernemer moet netwerken. Hoe doe je dat als reizende ondernemer?

Jurgen Dhaese en Yamile Yemoonyah hebben hun familie en vrienden achtergelaten toen ze een paar jaar geleden de wereld in trokken als digitale nomaden. Mensen in Nederland zullen hun levensstijl nooit helemaal begrijpen en als zelfstandige ondernemers hebben ze geen collega’s. Leven ze een eenzaam leven? Nee hoor, ze netwerken aan de lopende band en zijn omringd door vrienden die hun lifestyle helemaal snappen. De sleutel tot die waardevolle contacten? Ze zijn lid van communities zoals de Dynamite Circle.

Lees in mijn artikel op Werkenvanuithetbuitenland hoe deze twee digitale nomaden omgaan met vriendschappen en netwerken.

 

 

Leven-op-Koh-SamuiWat doe je als je bent afgestudeerd als journalist en de banen niet voor het oprapen liggen? Simpel, dan pak je je koffers en vertrek je naar Azië! Ik schreef mijn eerste artikelen als freelance journalist vanuit Bangkok en Koh Samui. Het was niet mijn productiefste periode en ik werd er ook zeker niet rijk van, maar ik zou het wel iedereen aanraden. Lees hier waarom.

hangmat

Droom jij er ook wel eens van, zo’n leven als digitale nomade? Met je laptop als trouwe bondgenoot van de ene zonnige locatie naar de andere trekken in plaats van iedere ochtend in de file naar kantoor? Als je locatie-onafhankelijk bent, kun je jouw werkdag een net wat andere invulling geven dan jouw collega-forensen: beginnen met een duik in de zee, vergaderen in je onderbroek en na je werk nog even een tempel bezoeken of een sprinkhaan eten.

Voor Werken Vanuit Het Buitenland beschreef ik tien dingen die je vandaag had kunnen doen als je een digitale nomaden was. Lees het volledige blog hier.

 

André-GussekloovierkantVoordat zijn werkdag begint neemt hij vaak een duik in de zee. Na een paar productieve uurtjes trekt hij er op uit om een tempel te bezoeken of een berg te beklimmen. André Gussekloo (33) is niet op vakantie of op reis, dit is zijn leven. Hij is een digitale nomade: met zijn laptop en backpack trekt hij van de ene wifi-hotspot naar de andere. Lees hier mijn interview met André Gussekloo voor Yellow Walnut.

Druk druk druk zijn we, de dag is altijd te kort. Je belooft die vriendin snel weer te bellen, dat boek blijft je maar aanstaren vanuit de boekenkast en als je de kerstboom eindelijk hebt staan is het alweer nieuwjaar (waargebeurd). Gelukkig is er de Tijdschenkerij: die maakt kaarten waarmee je iemand een stukje van jou tijd kunt schenken. Dat werd tijd.

Download (PDF, 159KB)